Από τις πιο καθοριστικές εβδομάδες στον τομέα της παγκόσμιας νομισματικής πολιτικής ξεκινά σήμερα. Μια χρονιά «άνευ προηγουμένου» στην ιστορία των κεντρικών τραπεζών πλησιάζει στο τέλος της και η Fed, η EKT , αλλά και η Τράπεζα της Αγγλίας, θα πραγματοποιήσουν τις τελευταίες τους συνεδριάσεις για το 2023, την Τετάρτη και την Πέμπτη, αντίστοιχα.
Τα επιτόκια είναι απίθανο να αλλάξουν. Ωστόσο, οι προοπτικές για το επόμενο έτος αναμένονται με ανυπομονησία. Το κρίσιμο ερώτημα είναι: Θα μειωθούν τα βασικά επιτόκια νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως;
Η χρονιά σημαδεύτηκε από περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρωζώνη αν και και οι δύο μεγάλες κεντρικές τράπεζες έχουν πλέον πατήσει «φρένο»: Η Fed ήδη από το καλοκαίρι, η ΕΚΤ στα τέλη Οκτωβρίου.
Επομένως, η Fed συνεχίζει να έχει εύρος επιτοκίων μεταξύ 5,25 και 5,5%, ενώ η ΕΚΤ διατηρεί βασικό επιτόκιο 4,5%. Στον αγώνα κατά του πληθωρισμού, ο οποίος ήταν πολύ υψηλός για μεγάλο χρονικό διάστημα, και τα δύο θεσμικά όργανα αύξησαν τα επιτόκια με πρωτοφανή ρυθμό, η ΕΚΤ – μέχρι τη συνεδρίαση της Αθήνας τον Οκτώβριο-10 φορές στη σειρά.
Οι οικονομολόγοι της Deutsche Bank αναμένουν μεγαλύτερες μειώσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ για το επόμενο έτος. Τώρα αναμένουν ότι η Ευρωκεντρική Τράπεζα θα μειώσει τα επιτόκια συνολικά κατά 1,5 ποσοστιαίες μονάδες το 2024 – στο 3%. Αναμένουν μάλιστα ότι το πρώτο βήμα προς τα κάτω θα γίνει τον Απρίλιο. Αλλά δεν θεωρούν ότι μια μείωση ήδη από τον Μάρτιο είναι εντελώς εκτός θέματος.
Φυσικά, τέτοιες εκτιμήσεις εξακολουθούν να εμπίπτουν στην κατηγορία των προβλέψεων για κρυστάλλινη σφαίρα.
Η de facto ομόφωνη προσδοκία
Τι να περιμένουμε; Ούτε η Fed ούτε η ΕΚΤ είναι πιθανό να αυξήσουν τα επιτόκια. Αυτή είναι τουλάχιστον η de facto ομόφωνη προσδοκία των οικονομολόγων.
Ο λόγος που ο κόσμος περιμένει τις επόμενες μέρες με μεγάλο ενδιαφέρον έχει να κάνει με το γεγονός ότι πρόκειται να παρουσιαστούν ολοκληρωμένες προβλέψεις για τον πληθωρισμό και τις οικονομικές εξελίξεις.
Αναμένεται ότι αυτό θα μπορούσε να δώσει τις πρώτες ενδείξεις για το τι θα συμβεί με τα επιτόκια το επόμενο έτος.
Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ υποχώρησε πρόσφατα στο 3,1% και στην ευρωζώνη τον Νοέμβριο -σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις- ακόμη και στο 2,4% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι. Ως εκ τούτου, οι εικασίες για μια πτωτική στροφή των επιτοκίων -πιθανώς νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν πρόσφατα- ανθούν αυτή τη στιγμή.
Και οι δύο κεντρικές τράπεζες εξακολουθούν να είναι μακριά από τον στόχο τους για τον πληθωρισμό του 2% και υπάρχει επίσης ο κίνδυνος να αυξηθεί ξανά ο πληθωρισμός, για παράδειγμα λόγω της αύξησης των τιμών της ενέργειας και των μισθών. Αλλά η ολοένα και πιο θολή οικονομική κατάσταση, που είναι λιγότερο έντονη στις ΗΠΑ από ό,τι στην Ευρώπη, θα μπορούσε να καταστήσει πιο πιθανές τις μειώσεις των επιτοκίων. Εν τω μεταξύ, τόσο ο επικεφαλής της Fed Τζερόμ Πάουελ όσο και η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ δεν κουράζονται να προειδοποιούν ότι η μάχη κατά του πληθωρισμού δεν έχει ακόμη τελειώσει.
